We benadrukken nogmaals de urgentie en het belang: het Brussels Gewest heeft snel een volwaardige regering nodig. Het is tijd dat alle partijen hun verantwoordelijkheid opnemen.

Al bij de start van onze informateursopdracht wisten we dat dit een politiek zeer complexe uitdaging was, na 9 maanden impasse. Maar de problemen waarmee het Brussels Gewest wordt geconfronteerd, zijn bijzonder ernstig. Het herstel van de overheidsfinanciën is een absolute prioriteit. Wat dat betreft is het ontegenzeggelijk één voor twaalf. Bovendien vereist de inzet op vlak van veiligheid, werkgelegenheid, sociaal beleid, milieu en volksgezondheid – in een ongekende geopolitieke context – ambitieuze hervormingen. We hebben niet de luxe om nog langer te wachten.

We leggen daarom vandaag onze opdracht als duo neer. Eerst en vooral willen we de vertegenwoordigers van de 13 Brusselse politieke partijen bedanken voor hun betrokkenheid, hun discretie, hun constructieve geest en het respect dat ze elkaar de afgelopen 3 weken hebben betoond. Dankzij deze houding, in het volle besef van de ernst van de situatie, hebben we aanhoudend kunnen doorwerken.

We organiseerden tal van bilaterale ontmoetingen en dialoogtafels, vooral maar niet uitsluitend met Brusselse politieke tenoren. In totaal vonden meer dan 40 vergaderingen plaats in verschillende samenstellingen, naast een heleboel informele contacten. Op deze manier kon iedereen zijn prioriteiten kenbaar maken, naar die van de anderen luisteren en zo opnieuw tot een vorm van samenwerking komen. Partijen die eerder ver van elkaar af stonden, kwamen weer tot een gesprek, waardoor het wederzijdse begrip en vertrouwen groeiden. We hebben alle veto's en exclusieven van de 13 partijen uitgebreid bevraagd en uitgedaagd. Hierdoor konden we vaststellen wat uiteindelijk de politiek haalbare scenario's zijn.

De vorming van een Brusselse regering is een complexe oefening. Zoals gezegd aan het begin van deze informateursopdracht, hebben we ervoor gekozen om te starten bij een zeer brede consultatie van partijen. Een stap achteruit, het spel opengooien, om zo mogelijke een uitweg te schetsen.

Dankzij deze gesprekken en dialoogtafels konden we de verschillende scenario’s van elke kant bestuderen. Er is bijvoorbeeld veel geschreven over het idee van een minderheidsregering. We hebben dit effectief bekeken. Verschillende partijen waren sowieso geen voorstander van dit scenario. En de partijen die er wel voor openstonden, wezen allemaal op de risico's van deze formule, vooral voor de stabiliteit van zo’n minderheidsregering. Onze politieke en economische situatie vraagt om stabiliteit en daarvoor is nu eenmaal een meerderheid nodig in het parlement en in beide taalgroepen. Kortom, de optie van een minderheidsregering geniet onvoldoende steun, vooral gezien de ingrijpende hervormingen waar we voor staan.

Verschillende partijen vroegen met aandrang om te kijken naar een scenario op basis van de reeds gevormde meerderheden. We hebben er alles aan gedaan om de meerderheden met elkaar te verzoenen. Partijen die nog niet met elkaar gesproken hadden, kregen de kans om dat nu uitgebreid te doen. Ondanks deze discussies, open en respectvol, moesten we vaststellen dat de veto’s op deze coalitie niet konden worden overwonnen. Deze weg leidt niet naar een meerderheid, zo werd duidelijk.

Op basis van de voorgaande vaststellingen onderzochten we daarom een scenario dat MR, PS, Les Engagés, Groen, Open VLD, Vooruit en CD&V samenbrengt. Het voordeel van deze formule is de bundeling van drie politieke families plus Groen. Deze piste heeft een meerderheid in beide taalgroepen en in het Brussels parlement als geheel. Anderzijds hoorden we duidelijk de vrees die bestaat rond dit scenario: zowel de verhouding tot de federale regering als de vraag naar stevige hervormingen. Op deze twee punten hebben we van iedereen de nodige garanties gekregen.

Constructieve samenwerking met de federale overheid en andere overheden is van groot belang voor alle betrokken partners, dat hebben we expliciet zo besproken. Daarom stellen we een diepgaande samenwerking voor:

• meer uitwisseling tussen de Vlaamse Regering en de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC)
• een sterkere uitwisseling tussen de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC), de Vlaamse Regering en de Fédération Wallonie-Bruxelles.
• een permanent platform voor samenwerking tussen de federale en de Brusselse regering, in het bijzonder rond thema’s als veiligheid en werk

Zo’n platform bouwt voort op bestaande samenwerking en eerdere ervaringen, zoals Beliris of de coördinatie tussen de Brusselse en federale regeringen met betrekking tot de relaties met de Europese instellingen.

Daarnaast zal het hele Brussels Parlement worden uitgenodigd om over de politieke breuklijnen heen na te denken over de institutionele toekomst van onze instellingen. Deze aanpak wil het samenwerkingsfederalisme bevorderen en een constructieve dialoog tussen de verschillende entiteiten van het land garanderen.

We hebben vastgesteld dat de wil om op korte termijn een volwaardige regering te vormen recht evenredig is met de noodzaak ervan, voor hervormingen op vlak van begroting, institutionele structuur, milieu, gezondheid, veiligheid, economie, werk en wonen. En dit allemaal in de huidige federale en internationale context.

In het bijzonder zal deze meerderheid het hoofd moeten bieden aan de grootste budgettaire uitdaging waarmee het Gewest ooit te kampen had. De financiële partners van het Gewest zijn helder: we gaan grote inspanningen moeten leveren, robuuste hervormingen doorvoeren en moeilijke beslissingen nemen. Elk van de zeven partners die bij dit scenario betrokken zijn, zegt vastberaden te zijn hun verantwoordelijkheid te nemen om de financiën van Brussel weer op de rails te krijgen.

Veiligheid en de strijd tegen georganiseerde misdaad zijn andere essentiële punten waarop de Brusselaars snel oplossingen nodig hebben. Ook hier lijken de zeven partners bereid om de handen uit de mouwen te steken en samen met de federale regering en de gemeenten dit probleem aan te pakken.

Deze contouren maken een positieve uitkomst mogelijk van een formatie met MR, PS, Les Engagés, Groen, Open VLD, Vooruit en CD&V. Deze piste is enkel haalbaar met dank aan partijen die hun verantwoordelijkheid voor Brussel boven hun partijbelang plaatsen.

De stap opzij van David Leisterh, nu drie weken geleden, noopte ons ertoe deze opdracht op te nemen. We hebben de voorbije weken bij alle partijen brede steun gemerkt voor David Leisterh als formateur van de volgende Brusselse Regering. We hopen dat die steun kan leiden tot een regering in volheid van bevoegdheden.

We werkten met een duidelijke methode, gebaseerd op vertrouwen en wederzijds respect, om de voorwaarden te scheppen voor een regeringsformatie. Ondanks de gegroeide openheid rond de tafel, zijn we ons ervan bewust dat deze piste nog niet de volledige steun geniet van iedereen. Sommigen hebben nog nood aan een politieke terugkoppeling. We nodigen de zeven partijen uit voor een plenaire vergadering op maandag, na de partijbureaus, voor de volgende stappen in het proces. We blijven uiteraard het hele weekend beschikbaar om vragen van onze partners te beantwoorden.

We benadrukken nogmaals de urgentie en het belang: het Brussels Gewest heeft snel een volwaardige regering nodig. Het is tijd dat alle partijen hun verantwoordelijkheid opnemen. Onze medeburgers, verenigingen, administraties en ook de rest van België kan niet langer wachten op de vorming van een regering die in staat is Brussel te hervormen en te veranderen.

Als we één ding onthouden uit onze ontmoetingen met de 13 partijen is het dit: ze houden allemaal van Brussel en willen zich ten volle inzetten om opnieuw een krachtig en ambitieus Gewest te vormen. Dit zijn turbulente tijden. Dat leidt tot angst en dat is begrijpelijk. Dit is ook een tijd van grote kansen. Brussel heeft alles in huis om die te grijpen. Daarom is het nu hoog tijd om de daad bij het woord te voegen en te beginnen met de regeringsformatie.