Brussels Parlement start kunstenwerkgroep op over gemeenschapsgrenzen heen

25 Juni 2021

Brussels Parlement start kunstenwerkgroep op over gemeenschapsgrenzen heen

'Kunst in Brussel kent geen grenzen: artiesten uit alle hoeken van de wereld werken vanuit Brussel. Tegelijk botsen de kunstenaars zelf wel op heel wat praktische en administratieve grenzen.'

Recent lanceerde de federale overheid een participatief platform 'Working in the arts'. Daarmee wil de overheid input vanuit de sector verzamelen om het arbeidsstatuut van kunstenaars te verbeteren. Omdat de Brusselse kunstensector uniek is, onder andere door de internationale context van het Gewest, en Brusselse kunstenaars tegen specifieke grenzen aanbotsen, besloten het Parlement francophone bruxellois (PFB) en de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (RVG) - respectievelijk het parlement voor Franstalige en Nederlandstalige Brusselaars - om een werkgroep op te starten over de gemeenschapsgrenzen heen, om mee de belangen van de Brusselse kunstenaars te kunnen verdedigen. 'Brussel huisvest een zeer groot aantal kunstenaars. We willen hen ondersteunen en ervoor zorgen dat ook hun realiteit meegenomen wordt in de toekomstige verbeteringen van de werkomstandigheden van kunstenaars,' zegt Lotte Stoops, Groen-parlementslid en voorzitter van de nieuwe werkgroep.

'Kunst in Brussel kent geen grenzen: artiesten uit alle hoeken van de wereld werken vanuit Brussel. Tegelijk botsen de kunstenaars zelf wel op heel wat praktische en administratieve grenzen. Om er zeker van te zijn dat het Brusselse perspectief meegenomen wordt in de federale oefening, doen we met de werkgroep nu voorbereidend werk om nadien gebundeld advies door te kunnen geven,' legt Stoops uit.

Stoops, die voorzitter is van de commissie Cultuur en zelf ook een Brusselse kunstenaar is - Stoops is ook regisseur - nam samen met Els Rochette (one.brussels) - die vroeger Globa Aroma leidde - het initiatief voor de werkgroep over de gemeenschappen heen. Zo'n werkgroep is uitzonderlijk: gemeenschapsbevoegdheden worden gewoonlijk binnen het eigen gemeenschapsparlement opgevolgd, namelijk door de Cocof en de VGC. 'Een verbetering van het statuut van alle Brusselse kunstenaars - ongeacht of ze Nederlands, Frans of een andere taal spreken - was een goede aanleiding om deze werkgroep in het leven te roepen,' aldus Stoops.

Het Brussels Kunstenoverleg / Reseau des Arts à Bruxelles (BKO/RAB) dat ook symbool staat voor Brusselse culturele samenwerking bepaalde de agenda. De Brusselse kunstenaars die zij eerder hadden bevraagd over de uitdagingen waar ze mee te maken krijgen, stonden centraal in de eerste bijeenkomst van de werkgroep.


De aanbevelingen
Eén van de concrete aanbevelingen die de kunstensector deed, was om ook voorbereidend werk van kunstenaars te valideren. 'Bij leerkrachten is het al lang een vanzelfsprekendheid dat lessen voorbereiden, verbeteren etc. een wezenlijk deel uitmaakt van hun takenpakket. Voor kunstenaars is dat niet anders. Aan een dansvoorstelling bijvoorbeeld gaan ook uren training vooraf. Kunstenaar of leerkracht, allebei verdienen ze validatie voor dat onzichtbare werk,' zegt Stoops. Dat onzichtbare werk wordt ook weerspiegeld in de hoeveelheid contracten: dat aantal is erg laag in verhouding tot het percentage kunstenaars. Ook dat is te wijten aan het feit dat het voorbereidende, onzichtbare werk nu niet gevalideerd wordt.

De werkgroep stond ook stil bij de plaats van vrouwelijke kunstenaars en kunstenaars met een diversiteitsachtergrond, want ook op vlak van diversiteit heeft de Brusselse kunstenwereld een eigen realiteit. Er is nood aan een proactief beleid, anders zal hun onzichtbaarheid in de culturele sector progressief toenemen, waarschuwde de sector.

De sector pleitte ook voor een collectieve gegevensdatabank over de verschillende overheden heen om in kaart te brengen hoe kunstenaars hun werk organiseren - doen ze dat als zelfstandige, met een kunstenaarsvergoeding, onder contract met een cultuurhuis, etc. Daar bestaan nu amper cijfers van. Door cijfermateriaal te verzamelen kan eerst alles in kaart gebracht worden, om nadien aangepast beleid te voeren en hun situatie te verbeteren.


Meer in de toekomst
De federale oproep 'Working in the arts' was de directe aanleiding voor de gemengde werkgroep. Wat Stoops betreft zal het echter niet bij een eenmalig initiatief te blijven. 'De Brusselse kunsten laten zich niet herleiden tot gemeenschapsgrenzen. Als voorzitter van de commissie cultuur wil ik de samenwerking tussen de Brusselse gemeenschappen samen met mijn collega-voorzitter in de COCOF structureel verankeren,' besluit Stoops.