Drie jaar 30 km/u in Brussel - een stand van zaken
22 Januari 2024
"Een rustigere stad: dat is het resultaat van duizenden automobilisten die zich aangepast hebben aan de Stad 30. Minder ongevallen, minder slachtoffers, minder lawaai: de Stad 30 maakt onze stad aangenamer, leefbaarder."
Op 1 januari 2021 werd 30 km/u de algemene regel in de straten van de hoofdstad. Eerste positieve vaststelling: een algemene daling van de gemiddelde snelheid. In 2023 zet Brussel Mobiliteit verder in op het doen naleven van de snelheidsbeperkingen. Dit zal het aantal ernstige ongevallen en de geluidsoverlast nog doen dalen.
Elke Van den Brandt, Brussels minister van Mobiliteit: "Een rustigere stad: dat is het resultaat van duizenden automobilisten die zich aangepast hebben aan de Stad 30. Minder ongevallen, minder slachtoffers, minder lawaai: de Stad 30 maakt onze stad aangenamer, leefbaarder. Brussel is een pionier in Europa, met steden als Praag en Amsterdam die dezelfde weg inslaan. Mijn oprechte dank gaat uit naar de Brusselaars, dit is een collectieve inspanning."
Duidelijke daling van de gemiddelde snelheid
Sinds november 2020 meet Brussel Mobiliteit elk jaar de snelheid op 80 plaatsen in de hoofdstad. De camera's waarmee dit gebeurt zijn zo goed als onzichtbaar en staan altijd los van controlepunten om "remmen voor de camera" te vermijden.
Verschil gemiddelde snelheden
Deze cijfers tonen een zichtbare daling van de gemiddelde snelheid op alle wegen, wat erop wijst dat steeds meer bestuurders van gemotoriseerde voertuigen de snelheidsbeperkingen naleven. Stad 30 heeft overal een duurzaam positief effect, zowel op wegen waar het snelheidsregime niet wijzigde (behoud van 30 of 50 km/u), als op wegen waar de maximumsnelheid verlaagd werd van 50 naar 30 km/u.
Minder ernstige ongevallen
Deze snelheidsverlaging heeft een rechtstreekse invloed op het aantal en de ernst van de ongevallen. De volledige ongevallenstatistieken voor 2023 zullen pas eind februari beschikbaar zijn, maar de vergelijking van de cijfers van de eerste drie trimesters van 2023 met de voorgaande jaren tonen een positief Stad 30-effect.
Na een aantal jaren waarin de cijfers beinvloed werden door de coronabeperkingen (2020-2021) of de volledige hervatting van de activiteiten (2022), bevestigen de cijers van 2023 een neerwaartse trend.
Aantal gewonden in de eerste negen maanden van het jaar
Vooral voetgangers (groen) en inzittenden van auto's (blauw) hadden baat bij de nieuwe snelheidsbeperkingen. Voor deze beide types weggebruikers ligt het aantal slachtoffers het laagst sinds 2010. Maar ook bij fietsers (lichtroze) en steppers (donkerroze) daalt het aantal gewonden.
Na een periode van sterke toenames, die vóór corona begon voor fietsers en tijdens corona voor steppers, stelt Brussel Mobiliteit een aanzienlijke daling vast van het aantal slachtoffers. Het effect is nog opmerkelijker wanneer deze cijfers in verhouding geplaatst worden met de aanzienlijke toename van het aantal verplaatsingen met deze vervoermiddelen.
Ook bij motorrijders (geel) wordt een daling vastgesteld.
Stillere stad, meer levenskwaliteit
Door van 50 naar 30 km/u te gaan, neemt de geluidsoverlast van het verkeer in sommige gevallen met meer dan de helft af. Metingen van Leefmilieu Brussel tonen aan dat het geluidsniveau daalt van 1,5 tot 4,8 dB(A), afhankelijk van het moment van de dag, de plaats, het soort verkeer en de wegbekleding. Een snelheidsbeperking vermindert het geluid dat veroorzaakt wordt door de wrijving van de banden op het wegdek, maar ook van remmen en optrekken.
Daarnaast daalt het aandeel Brusselaars dat blootgesteld wordt aan geluidsniveaus boven de drempelwaarden voor wegverkeer van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Geactualiseerde geluidskaarten tonen aan dat 30% van de bevolking blootgesteld wordt aan lawaai, in 2016 was dat nog 64%. Stad 30 heeft dus een invloed op geluidoverlast, net zoals, bv. het veralgemeende telewerk.
Marie Poupé, geluidsexpert bij Leefmilieu Brussel: "Dit is een positieve ontwikkeling voor de rust, gezondheid en nachtrust van de Brusselaars. Wegverkeer is de geluidsbron waar de bewoners van de hoofdstad de meeste hinder van ondervinden. Geluidsoverlast is, na de luchtkwaliteit, ook de tweede belangrijkste milieuoorzaak voor ziektecijfers. Overmatige blootstelling aan lawaai kan leiden tot slapeloosheid en gehoor-, leer- en concentratieproblemen en kan cardiovasculaire risico's verhogen. Het is dus een probleem voor de volksgezondheid."
Binnenkort nieuwe flistpalen
Snelheidscontroles blijven essentieel. Daarom zal Brussel Mobiliteit dit jaar 14 bijkomende flitspalen installeren, onder meer op de Pantheonlaan, de Ninoofsesteenweg, de Landsroemlaan, de Woestelaan… De gesprekken met de betrokken gemeenten en politiezones zijn momenteel lopende.